Na przedstawione powyżej pytanie nie da się jednoznacznie odpowiedzieć. To, czy warto jest czekać na atrakcyjną pod względem ceny promocję last minute, zależy przede wszystkim od tego, do jakiej należymy kategorii turystów. Decyzję o poczekaniu na ofertę „na ostatnią chwilę” najłatwiej jest podjąć osobom młodym – a zatem osobom w przedziale wiekowym 20 – 30 lat i dodatkowo bezdzietnym. Z uwagi na elastyczność pod względem terminu wyjazdu, na oferty last minute opłaca się także czekać emerytom, którzy nawet w przypadku nie załapania się na jedną promocję, mogą dosyć łatwo zdecydować się na inną. Jeśli natomiast chodzi o rodziny z dziećmi, to w ich przypadku czekanie na zakup wczasów w cenie last minute jest dosyć ryzykowne.
Są dwa podstawowe powody, dla których osobom młodym i bezdzietnym najłatwiej jest korzystać z promocyjnych ofert wczasów last minute. Pierwszym z takich powodów jest względna elastyczność odnośnie terminu wyjazdu, a drugim – mniejsze wymagania względem warunków wypoczynku. Jeśli chodzi o termin wyjazdu, to osoby, które nie posiadają dzieci, mogą wziąć urlop poza sezonem, a zatem w okresie, który nie przypada na wakacje szkolne. W trakcie sezonu (w lipcu i sierpniu, a czasem także i w II połowie czerwca) oferty last minute pojawiają się stosunkowo rzadko, ponieważ większość letnich wycieczek na ten okres jest przez turystów kupowana w ofercie First Minute lub w regularnej sprzedaży. Inaczej rzecz się jednak przedstawia w maju, w I połowie czerwca i we wrześniu, gdy w rejonie basenu Morza Śródziemnego (czyli w rejonie cieszącym się wśród Polaków największą popularnością) panują wysokie temperatury i gdy jednocześnie zainteresowanie wycieczkami jest znacznie mniejsze (co oznacza, że więcej wolnych miejsc pojawia się nie tylko w hotelach, ale także i w czarterach). Szczególnie dużo promocyjnych ofert można znaleźć w okresie zaraz po weekendzie majowym, bowiem, jak twierdzą touroperatorzy, na polskim rynku turystycznym następuje wtedy przestój. - Oferty last minute uzależnione są także od terminów wylotów. Jeśli ktoś ma możliwość wylotów w maju albo w czerwcu, przed zakończeniem roku szkolnego, to jest to najlepszy termin na upolowanie super oferty. W sezonie zaś, ceny imprez są stałe i nie podlegają aż tak drastycznym obniżkom – mówi Kamila Jurkowska, specjalista ds. turystyki portalu Fostertravel.pl.
Co się natomiast tyczy kierunku wypoczynku albo oferowanego przez hotele standardu, to tutaj młodym ludziom również łatwiej jest znaleźć fajną ofertę last minute, ponieważ w odróżnieniu od osób starszych (a także rodzin z dziećmi) mają oni zazwyczaj w tym względzie znacznie mniejsze wymagania (w przypadku standardu hotelu chodzi nie tylko o poziom luksusu i liczbę dodatkowych atrakcji, ale też na przykład o jego położenie względem centrum). Nie oznacza to oczywiście, że młodzi ludzie powinni kupować wczasy w ciemno – ci, którzy lubią w trakcie wakacji poszaleć w klubach, w międzynarodowym towarzystwie, atrakcyjnych promocji last minute mogą szukać w kurortach charakteryzujących się intensywnym życiem nocnym (takich jak Laganas na Zakynthos, Aya Napa na Cyprze albo Alanya w Turcji), natomiast te osoby, które preferują spokojniejszy wypoczynek, powinny skupić się nie tyle na samym kierunku wczasowym, co na liczbie i rodzaju oferowanych przez poszczególne hotele atrakcji.
W przypadku ludzi młodych, na oferty last minute powinny czekać przede wszystkim osoby podróżujące w dwójkę, bowiem w przypadku większej ilości osób może być problem ze znalezieniem miejsca w samolocie. - Jeśli są to dwie osoby które są dyspozycyjne czasowo, to nie powinno być problemu ze znalezieniem ciekawej oferty wyjazdu nawet na chwilę przed wylotem, by cena była jeszcze atrakcyjniejsza. Jednak w przypadku większej ilości osób, podobnie jak w przypadku rodzin z dziećmi, znalezienie kilku miejsc w hotelu i w samolocie może nie być takie łatwe – mówi Kamila Jurkowska.
Wielu emerytów, którzy wyjeżdżają na wycieczki z biurami podróży (zarówno na wycieczki o charakterze wypoczynkowym, jak też wycieczki objazdowe), to osoby zaprawione w podróżniczych bojach i z tego też względu skłonne czekać na atrakcyjne promocje „last minute”. Jak mówią specjaliści ds. turystyki, jedyną blokadą u osób starszych jest brak znajomości języka obcego, co oznacza, że przeglądając oferty wczasów last minute zwracają oni uwagę na to, czy w danym hotelu jest polski rezydent, który w razie jakiś problemów im pomoże. Emeryci wybierają też najczęściej oferty last minute z nieco dłuższym terminem wyjazdu, a zatem wycieczki, których początek przypada nie na kilka, ale raczej na kilkanaście dni po pojawieniu się promocji. Jeśli natomiast chodzi o kierunki wypoczynku, w obrębie których osoby na emeryturze powinny szukać promocji last minute, to zależy to od ich indywidualnych preferencji. Emeryci, którym zależy na spokojnym wypoczynku nad morzem, w dobrym hotelu i w przyzwoitej cenie, a jednocześnie w regionie, w którym jest ciepło, ale nie upalnie, powinni skupić się na przeglądaniu ofert wczasów na przykład na śródziemnomorskim wybrzeżu Turcji oraz Tunezji (państwa te dysponują rozbudowaną infrastrukturą wypoczynkową, a na tańsze wczasy last minute można się tu załapać w hotelach o różnym standardzie i w obiektach oferujących różne formuły wypoczynku. Dużo czarterów lata także do Egiptu, ale na Riwierze Egipskiej przez większą część roku panują bardzo wysokie temperatury (w okresie od maja do października oscylują one w granicach 23 – 35 st. C). Jeśli natomiast chodzi o kraje śródziemnomorskie, takie jak Hiszpania czy Portugalia, to w kurortach nadmorskich w tych państwach można również załapać się na wakacje last minute, ale zniżki są w tym wypadku znacznie mniejsze niż w krajach arabskich.
Jeśli chodzi o ostatnią kategorię turystów, czyli o rodziny z dziećmi, to touroperatorzy z reguły odradzają im czekanie do ostatniej chwili na zakupienie wczasów. - W przypadku ofert dla rodzin, gdzie jest układ 2+2, zdecydowanie odradzamy czekanie do ostatniej chwili, gdyż największy problem będzie z zakwaterowaniem w hotelu. Pokoje z dwoma dostawkami to propozycje, jakie są najszybciej sprzedawane. Zdecydowanie ciężko jest też znaleźć 4 dostępne miejsca w samolocie – mówi Kamila Jurkowska.
Jeżeli chodzi o oferty last minute, to są one bardzo zróżnicowane. W zasadzie nie ma reguły co do tego, jakiego rzędu zniżki je obejmują - jeśli dane wycieczki za bardzo się nie sprzedają albo jeśli pozostało jeszcze kilka ostatnich miejsc na określony turnus (zazwyczaj rozpoczyna się on w przeciągu kilku czy kilkunastu dni), to organizator, który ma już opłacone miejsca na gwarancji, woli zejść z ceny, żeby wyjść na swoje, nie zarabiając przy tym zbytnio na ofercie. Trzeba też pamiętać, że cena last minute, od momentu pojawienia się, może jeszcze ulec zmianie. Jeśli organizator wycieczki sprzeda określoną pulę miejsc, to kolejne miejsca może wystawić w jeszcze niższej cenie. W takim wypadku wielu klientom, a przede wszystkim ludziom młodym i dyspozycyjnym, a także tym osobom, którym nie zależy na konkretnej ofercie, opłaca się czekać z zakupem wycieczki do ostatniego momentu (czyli nawet do ostatniego dnia przed wylotem). Choć decydując się na taki krok klienci muszą mieć na uwadze fakt, że przeciągając zakup wycieczki, ofert last minute może braknąć albo do kupienia mogą zostać tylko wycieczki znacznie droższe. W przypadku kupowania wycieczki na naprawdę „ostatnią chwilę” trzeba też pamiętać o tym, że klient musi błyskawicznie podpisać umowę z biurem podróży i równie szybko za wycieczkę zapłacić. Jeśli do wyjazdu zostały 1 – 2 dni, to wtedy wycieczkę najlepiej jest kupić w agencji turystycznej, natomiast decydując się na zakup wycieczki przez internet, należy niezwłocznie przesłać potwierdzenie przelewu.
Osobną kategorię wycieczek last minute, stanowią wycieczki do krajów, w których obywatele polscy objęci są obowiązkiem wizowym albo przed wyjazdem do których należy się zaszczepić. W takim wypadku z zakupem promocyjnej wycieczki można czekać tylko do pewnego czasu, a zatem do momentu, w którym biuro spokojnie może dla nas jeszcze załatwić wizę i/albo do momentu, w którym możemy się jeszcze bezpiecznie zaszczepić. Dla przykładu można powiedzieć, że w przypadku podróży do Chin czy Indii, wycieczkę należy kupić z wyprzedzeniem przynajmniej trzytygodniowym, ponieważ po tym okresie klient musi się postarać o wizę we własnym zakresie.
Promocje last minute to doskonały sposób na tańsze podróżowanie, ale turyści muszą być wyczuleni na fakt, że ilość promocyjnych ofert oraz wielkość oferowanych zniżek nie jest każdego roku taka sama. Wszystko zależy tak naprawdę od sytuacji gospodarczej w kraju, która w sposób bezpośredni przekłada się na zapotrzebowanie na usługi turystyczne, a w tym także na zainteresowanie wycieczkami zagranicznymi. Im lepsza jest sytuacja materialna obywateli, tym więcej wycieczek sprzedaje się z dużym wyprzedzeniem, także w ramach promocji first minute. W pierwszym kwartale 2014 r. touroperatorzy odnotowali znaczący wzrost popytu na wyjazdy zagraniczne w porównaniu do lat ubiegłych, dlatego w tym roku można się spodziewać mniejszej liczby ofert last minute.
Duże zainteresowanie wycieczkami zagranicznymi oznacza natomiast, że na oferty „na ostatnią chwilę” nadal warto jest czekać, ale trzeba też być przy tym uważnym albo po prostu przygotowanym na mniejszą ilość atrakcyjnych zniżek i/lub na potrzebę zakupienia wycieczki w innym, niż planowany pierwotnie, kraju. Sytuację w branży turystycznej na rok 2014 r. w klarowny sposób zobrazował specjalista ds. turystyki portalu Fostertravel.pl Przemysław Jackiewicz: - Obserwujemy znaczny wzrost zainteresowania zagranicznymi wyjazdami turystycznymi w 2014 r. i choć organizatorzy przygotowali na okres wakacyjny bardzo bogatą i ciekawą ofertę, to patrząc na to, jak wyglądała sprzedaż w okresie first minute i jak wygląda ona teraz, sądzimy, że ofert last minute pojawi się w tym roku mniej niż w latach ubiegłych i że nie będzie też w tym sezonie tak dużych zniżek cenowych. Może również dojść do sytuacji, kiedy zabraknie miejsc na wybrane kierunki i klienci, którzy planowali urlop na przykład w Grecji, będą zmuszeni zmienić swoje plany dotyczące wyjazdu i zdecydować się chociażby na wakacje w Hiszpanii, Turcji czy Egipcie.
Autor: Agnieszka Darul
4 czerwca 2014