Piękna Polska

UNESCO to filia ONZ ds. Oświaty, Nauki i Kultury. Od 1977 roku specjalnie utworzony komitet corocznie obwieszcza o wpisaniu jakiegoś obiektu na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego. Mogą to być budowle, pomniki, całe miasta, parki przyrody, rezerwaty, itp. Wszystko to, co uznane zostaje za szczególnie ważne dla ludzkości i musi być objęte nadzwyczajną ochroną. W roku 2014 takich obiektów na świecie było 1031 i znajdowały się w 163 różnych krajach.

Polska należy do grupy krajów o sporej liczbie miejsc i budowli zaliczonych do dziedzictwa światowego. Mamy ich 14.

Kraków – Stare Miasto
Wieliczka i Bochnia – Kopalnie Soli
Auschwitz-Birkenau – niemiecki obóz koncentracyjny i obóz zagłady
Białowieża – Park Narodowy (dzielony z Białorusią)
Warszawa – Stare Miasto
Zamość – Stare Miasto
Toruń – średniowieczny zespół miejski
Malbork – Zamek Krzyżacki
Kalwaria Zebrzydowska – park pielgrzymkowy i zespół architektoniczno-krajobrazowy
Małopolska i Podkarpacie – drewniane kościoły w Binarowej, Blizne, Dębnu Podhalańskim, Haczowie, Lipnicy Murowanej i Sękowie
Mużaków n/Nysą – Park Mużakowski (dzielony z Niemcami)
Wrocław – Hala Ludowa
Region karpacki – drewniane cerkwie w Polsce i na Ukrainie

Piękny świat

Ale nie tylko w Polsce jest czym się zachwycać. Także w innych krajach bywają całkiem atrakcyjne miejsca. Oto, dwadzieścia z nich, subiektywnie wybranych, które każdy szanujący się turysta powinien zobaczyć. A gdyby to okazało się niełatwe, to chociaż kilka.

1. CHILE – Rapa Nui

Rapa Nui to Wyspa Wielkanocna. Jest jedną z najbardziej oddalonych, od innych wysp i lądów, zamieszkałą wyspą, na świecie. Od najbliższego, nie bezludnego sąsiada, wyspy Pitcairn (znanej z buntu na Bounty, zamieszkałej przez 48 osób), dzieli ją 2078 km.

Polinezyjczycy osiedlili się na wulkanicznej Wyspie Wielkanocnej w III wieku, a w okresie pomiędzy XIII, a XVI wiekiem powstały, wyrzeźbione w bazalcie, słynne moai – masywne, kamienne posągi. Jest ich tam 800.
2. MALTA – Valletta

Rządzona, kolejno, przez: Fenicjan, Greków, Kartagińczyków, Rzymian, Bizantyjczyków, Arabów, a w końcu przez Zakon Rycerzy Świętego Jana, który zbudował miasto, Valletta jest jednym z nielicznych skupisk miejskich na świecie, które zachowało swój kształt i zabudowę w stanie niemal doskonale nienaruszonym. Wtłoczona w mały, ufortyfikowany półwysep, Valletta poszczycić się może 320 monumentami, co czyni z niej jedno z najbardziej „historycznie zagęszczonych” miejsc na świecie.
3. STANY ZJEDNOCZONE – Park Narodowy Yellowstone

Yellowstone jest pierwszym parkiem narodowym na świecie, założonym w 1872 roku. Powodem powstania był jego unikalny charakter przyrody i struktur geologicznych. Położony na terenie stanu Wyoming jest miejscem zamieszkiwanym przez okazałą liczbę gatunków dzikich zwierząt, w tym przez niedźwiedzie grizzly, wilki i bizony. Na jego, liczącym 9000 km2 terenie, znajduje się połowa znanych, światowych zasobów źródeł geotermalnych.
4. MYANMAR – Pagan

Położony w azjatyckim Myanmarze (Birmie), Pagan jest pierwszą stolicą Królestwa Myanmaru, będąc jednocześnie gigantycznym kompleksem buddyjskim, na który składa się ponad 2500 historycznych obiektów, sięgających korzeniami X wieku.
5. TURCJA – Park Narodowy Goreme w Kapadocji

Ukształtowane przez erozję okolice doliny Goreme i ich wykute w skałach sanktuaria (jest tam około 350 małych kościołów) są unikalnym przykładem sztuki bizantyjskiej po okresie ikonoklazmu. Podziw wzbudzają widoki skalistego krajobrazu, wioski i podziemne miasta, pochodzące z IV wieku.
6. KAMBODŻA – Angkor

Zabytkowy kompleks Angkor, na który składają się kamienne budowle (miasta, świątynie), zajmujący powierzchnię 400 km2, rozproszony wśród roślinności kambodżańskiej dżungli, zawiera pozostałości po Imperium Khmerów, pochodzące z IX – XV wieku. Najbardziej znane, spośród stu grup różnych monumentów, to: świątynia Angkor Wat i świątynia Bajona w Angkor Thom.
7. GRECJA – Akropol

Piętrząca się nad Atenami, starożytna cytadela została zbudowana w V wieku A.D., a w kolejnych latach, nieprzerwanie była upiększana. Pomimo późniejszych ataków, plądrowania i kradzieży, będących dziełem wszystkich ludów od Bizantyjczyków do Wenecjan, Akropol utrzymał swą pozycję ważnego symbolu w greckiej mitologii.
8. JORDANIA – Petra

Leżąca pomiędzy Morzem Martwym i Morzem Czerwonym Petra od VI wieku p.n.Ch. pełniła rolę stolicy karawanowego królestwa Nabatejczyków, rozkwitającego w czasach antycznych. Po tym jak w II wieku A.D. trzęsienie ziemi zniszczyło systemy dostarczania wody, Petra została opuszczona przez mieszkańców.

To zbudowane z czerwonego wapienia miasto jest dziś jednym z najważniejszych terenów archeologicznych na świecie.
9. EKWADOR – Wyspy Galapagos

Galapagos, zwane także Wyspami Żółwimi (choć oficjalna nazwa brzmi Archipielago de Colon, czyli Kolumba) na liście UNESCO znalazły się jako jedne z pierwszych – już w latach 70-ych. Należący do Ekwador, składający się z 19-tu wysp, archipelag leży w odległych rejonach Oceanu Spokojnego. Zamieszkują go stada licznych endemicznych gatunków zwierząt, z czego przede wszystkim słynie. W jego okolicach łączą się prądy wodne trzech oceanów, co ma wpływ na rozwój przyrody.
10. BRAZYLIA I ARGENTYNA – Park Narodowy Iguazu

Spektakularny wodospad, o półokrągłym kształcie, na granicy Argentyny i Brazylii, ma 300 metrów średnicy i 80 metrów wysokości. W okolicach rozkwita świat zwierzęcy – poczynając od wielu gatunków motyli, a skończywszy na kajmanach i jaguarach.
11. AUSTRALIA – Wielka Rafa Koralowa

Składający się z ponad 3000 oddzielnych raf koralowych, poprzeplatanych 600 tropikalnymi wyspami, ten najobszerniejszy na świecie system rafowy znajduje się pod ochroną od 1981 roku. Przeprowadzane analizy i badania wskazują, że od 1985 roku ekosystem stracił połowę koralowców. Z różnych powodów, wśród których są także zmiany klimatyczne powodujące blaknięcie korali.
12. INDIE – Hampi

Hampi to wioska w Indiach, położona wśród szmaragdowych plantacji bananów we wschodniej Karmatace. Jest tam mnóstwo historycznych pozostałości po dawnej stolicy ostatniego wielkiego królestwa hinduistycznego – Vijayanagara, pochodzących z XIV wieku. Główne atrakcje Hampi to: stajnia słoni, Kallina Ratha (Kamienny Rydwan) i świątynia Virupaksha.
13. ARGENTYNA – Park Narodowy Los Glaciares

Ten, obejmujący największą (nie licząc Antarktydy) pokrywę lodową na świecie, malowniczy park, położony w południowej Patagonii, jest jednym z najlepszych miejsc pozwalających na obserwowanie aktywności lodowców. Najsłynniejszą masą lodową jest zimno-błękitny lodowiec Perito Mereno, którego ogromne góry lodowe miażdżą mleczno-turkusowe wody Zatoki Argentyńskiej.
14. PERU – Machu Picchu

Święte Miasto Cusco jest spektakularne samo w sobie. Ale nikt, ani nic nie jest w stanie uprzedzić turystów przed wrażeniem jakiego doznają obserwując wschód słońca nad miastem Inków – Machu Picchu. Schowane w głębi tropikalnego, górskiego lasu, na wysokości 2430 m n.p.m., zbudowane w XV wieku miasto, jest jedną z nielicznych pozostałości z czasów Inków, niesplądrowanych przez hiszpańskich najeźdźców.
15. FRANCJA – Mont Saint-Michel

Ta zbudowana na skalistej wysepce, na wybrzeżu Normandii, ufortyfikowana wioska, położona w cieniu gotyckiego klasztoru Benedyktynów, wydaje się unosić na oceanie, w czasie przypływu. Mimo swych niepewnych fundamentów – stoi na piasku – tej malowniczej wiosce udało się przetrwać od XI wieku.
16. EGIPT – Piramidy w Gizie

W okresie hellenistycznym, cały obszar Królestwa Egiptu, z jego piramidami od Gizy do Dahshuru, Wielkim Sfinksem, uważany był za jeden z siedmiu cudów świata. Dziesiątki grobów zakopanych w pobliżu słynnych piramid, pozwoliły badaczom zajrzeć do wnętrza świata najbardziej fascynujących cywilizacji.
17. TANZANIA – Park Narodowy Serengeti

Położona w północnej Tanzanii, częściowo wchodząca na terytorium Kenii, znana tam pod nazwą Masai Mara, słynna sawanna jest miejscem corocznej migracji dwóch milionów zwierząt. Antylopy Gnu, zebry i gazele wraz z towarzyszącymi im drapieżnikami, przemierzają znaczne odległości, w poszukiwaniu pastwisk i wody. Ten fenomenalny, naturalny spektakl jest największą migracją zwierząt na świecie.
18. SRI LANKA – Sigiriya

Sigiriya to po polsku Lwia Skała. Położona jest na płaskiej wyżynie, przez co widać ją z wielu kilometrów. Pozostała po dawno wygasłym i zapadniętym wulkanie. Jest bryłą magmy. Na szczycie 370-cio metrowej skały znajdują się ruiny ufortyfikowanego pałacu. Zachowały się freski i malunki „graffiti Sigiri”, będące najstarszym tekstem pisanym w języku Syngalezów.
19. MEKSYK – Tulum

Na terenie Meksyku i Ameryki Środkowej porozrzucanych jest, co najmniej, 30 ruin z czasów Majów. Są identycznie położone, na skalistych klifach, u wybrzeży turkusowych wód Morza Karaibskiego. Tulum było jednym z ostatnich miast zbudowanych i zamieszkanych przez Majów. Udało się im tam przetrwać 70 lat po tym, gdy Hiszpanie rozpoczęli okupację Meksyku w XVI wieku.
20. WŁOCHY – Wenecja

Powstała w V wieku i rozbudowana na 118 małych wyspach Wenecja jest architektonicznym dziełem sztuki. Nawet najmniejsze budynki związane są z pracami największych światowych artystów. Włochy szczycą się najliczniejszą reprezentacją na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Pojawiają się na niej aż 47 razy.