Listy...
Kolekcja Siedmiu Cudów Starożytnego Świata to lista stworzona w II p.n.Ch. przez greckiego poetę Antypatra z Sydonu. W Średniowieczu poddano ją pewnym korektom, ze względu na to, że niektóre z budowli w tym czasie już nie istniały. Wszystkie Cuda pochodziły z obszaru świata ówczesnego, tzn. z rejonu wschodniej części Morza Śródziemnego. Średniowiecze to nie był ostatni okres, w którym wprowadzono zmiany na liście. Później, a zwłaszcza w ostatnim okresie, powstały listy całkiem nowe. Niekiedy ich tworzeniu towarzyszyły protesty i wręcz zarzuty o uleganie lobbingowi. Emocjom dziwić się nie można, bo każda nowa lista cudów świata to ważne narzędzie reklamowe dla świata turystyki.
Siedem Cudów Świata Starożytnego
1Wielka Piramida w Gizie
Zbudowana między 2584, a 2561 p.n.Ch. jest jedyną budowlą z listy, przetrwałą do czasów współczesnych. Ma ponad 146 m wysokości (szerokość to 230 m) i cieszyła się pozycją lidera wśród najwyższych konstrukcji przez ponad 3800 lat, aż do wieku XIV, kiedy to zakończono budowę Katedry Lincolna w Anglii.
Współczesna alternatywa?
Nowoczesna piramida to chyba najbardziej znane szklane wejście do Luwru w Paryżu. Są także Piramida Waltera w Long Beach w Kalifornii i 30-to piętrowy hotel Luxor w Las Vegas. Najwyższą na świecie konstrukcję o kształcie piramidy znaleźć można, dość niespodziewanie, w Pyongyangu w Korei Północnej. Jest tam, mierzący 330 m hotel Ryugyong.
2Świątynia Artemidy w Efezie
Po tym jak dwukrotnie została zniszczona – najpierw przez powódź, później przez podpalenie – w 323 roku p.n.Ch. otrzymała swoje trzecie wcielenie, w którym przetrwała sześćset lat. Ostatecznie zburzono ją w czasie ataku Gotów w 268 r. AD. Pod koniec XIX wieku udało się odnaleźć miejsce, w którym kiedyś stała, a jej fragmenty przeniesiono do British Museum w Londynie.
Współczesna alternatywa?
Wśród wielu podobnych budowli na świecie, największą uwagę przykuwają: niesamowicie misternie wykonana świątynia buddyjsko-hinduistyczna Wat Rong Khun, otwarta w Tajlandii w 1997 roku, ukończona w 1604 roku Harmandir Sahib (Złota Świątynia) w Indiach, Kinkaku-ji w Kioto, Sagrada Familia w Barcelonie i Świątynia Lotus w New Dehli – zbudowana w 1986 roku, laureatka wielu nagród architektonicznych.
3Wiszące Ogrody Semiramidy
To jedyny ze starożytnych cudów świata, którego lokalizacji nie udało się ustalić. Co więcej, niektórzy uważają, że Ogrody nigdy nie istniały i są częścią mitologii. Według innych ocen, Ogrody Semiramidy zbudowane zostały przez króla Nabuchodonozora II, około 600 r. p.n.Ch. Były ułożone tarasowo, tworząc złudzenie wielkiej zielonej góry wyrastającej z centrum starożytnego Babilonu. Jeśli ogrody w ogóle istniały, zostały zniszczone na początku II w. AD.
Współczesna alternatywa?
Biorąc pod uwagę lokalizację, oczywistą alternatywą jest położony w Dubaju, Miracle Garden. Otworzony na walentynki w 2013 roku, gromadzi 45 mln kwiatów, na powierzchni 72000 m2. Kompozycje kwiatowe mają kształty serc, gwiazd, domków igloo, piramid.
Inną propozycjami mogą być: amsterdamskie Ogrody Keukenhof, ogrody w Wersalu i Villa d’Este w Tivoli, w Rzymie.
4Latarnia morska w Aleksandrii
Zbudowana przez Ptolemeuszy między 280, a 247 r. p.n.Ch. latarnia mierzyła 137 m wysokości i przez wieki była jedną z najwyższych budowli wzniesionych ręką człowieka. Trzy trzęsienia ziemi w latach 956-1323 doprowadziły do zniszczenia. W formie ruin przetrwała do 1480 roku, kiedy jej kamienie posłużyły do wzniesienia Cytadeli Qaitbay, istniejącej do dzisiaj.
Współczesna alternatywa?
Alternatyw jest wiele. Piękna latarnia w Lindau w Niemczech, Key Biscane na Florydzie, w Andenes w Norwegii, a także na Wybrzeżu Baltyckim, np. w Jastarni. Najwyższa to licząca 133 m latarnia zbudowana w 1990 roku w Arabii Saudyjskiej.
5Posąg Zeusa w Olimpii
Gigantyczny posąg siedzącego na tronie Zeusa wyrzeźbiony został około 435 r. p.n.Ch., przez Fidiasza. Podstawowym materiałem było drewno, pokryte płytami z kości słoniowej i złota. Sam tron wykończono drewnem hebanowym, kością słoniową, złotem i kamieniami szlachetnymi. W 425 r. AD uległ zniszczeniu w pożarze Świątyni Zeusa. Według innej wersji, wcześniej przewieziono go do Konstantynopola, gdzie spłonął w czasie pożaru Pałacu Lausosa.
Współczesna alternatywa?
Złoty Budda w Bangkoku może być jedną z opcji. Jest to najcięższa na świecie statua wykonana ze złota. Waży 5.5 tony. Inna możliwość to Świątynia Wiosenna Buddy w chińskim Henan, gdzie mieści się statua najwyższa, mierząca 128 m.
6Mauzoleum w Halikarnasie
Zbudowany w latach 353-350 p.n.Ch. grobowiec Mauzolosa, perskiego satrapy (gubernatora prowincji) miał 45 m wysokości i był pokryty reliefami wykonanymi przez czterech różnych greckich rzeźbiarzy. Stał w Halikarnasie, w pobliżu dzisiejszego kurortu turystycznego – Bodrum na wybrzeżu tureckim. Seria trzęsień ziemi, między XII-XV w. doprowadziła do jego zniszczenia. Od imienia Mauzolosa pochodzi słowo mauzoleum, którym obecnie nazywa się każdy okazały grobowiec, zbudowany powyżej powierzchni gruntu.
Współczesna alternatywa?
Najsłynniejsze mauzoleum na świecie to Taj Mahal, zbudowane w 1643 roku na rzece Jamuna w pobliżu Agry, gdzie pochowano ciało Mumtaz Mahal – ulubionej żony Szahdżahana, muzułmańskiego władcy imperium w Indiach, panującego w połowie XVII w.
Niektórzy przypomną sobie także Mauzoleum Lenina w Moskwie…
7Kolos z Rodos
Posąg poświęcony greckiemu bogu słońca, Heliosowi, stał u wejścia do portu na wyspie Rodos. Wzniesiony w 280 r. p.n.Ch., dla uczczenia zwycięstwa nad władcą Cypru – Antygonem I Jednookim, przetrwał zaledwie 54 lata. Jego istnienie zakończyło trzęsienie ziemi. Miał 30 m wysokości, wykonany z brązu i żelaza.
Współczesna alternatywa?
Oczywistą alternatywą jest statua Chrystusa Zbawiciela w Rio de Janeiro. Ma podobną wysokość, stoi niedaleko morza i robi duże wrażenie.
Siedem Cudów Świata Wieków Średnich
W wiekach XIX i XX, w literaturze pojawiały się nowe listy cudów świata. Nazywano je różnie: Cuda Wieków Średnich, Siedem Cudów Wieków Średnich, Siedem Cudów Średniowiecza, Architektoniczne Cuda Wieków Średnich. Kompilacja tych list wygląda następująco:
1Sonehenge w Anglii
2Krzywa Wieża w Pizie
3Koloseum w Rzymie
4Wielki Mur Chiński
5Hagia Sophia w Istambule
6Porcelanowa Wieża w Nankinie
7Katakumby Kaum asz-Szukafa w Aleksandrii, w Egipcie
Siedem Cudów Świata Współczesnego
Lista stworzona w 1994 roku przez Amerykańskie Towarzystwo Inżynierów ma wyraźne skrzywienie w kierunku amerykańskim. Szczególną uwagę zwrócono na osiągnięcia inżynierskie.
1Tunel pod Kanałem La Manche
2Wieża CN w Toronto
3Empire State Building w Nowym Jorku
4Most Golden Gate w San Francisco
5Poldery w delcie Zuiderzee w Holandii
6Kanał Panamski
7Zapora Itaipu na granicy brazylijsko- paragwajskiej
Siedem Cudów Świata Przemysłowego
Lista utworzona przez BBC.
1Statek parowy z XIX w. – SS Great Eastern
2Latarnia morska Bell Rock w Szkocji
3Most Brookliński w Nowym Jorku
4System kanalizacyjny w Londynie
5Pierwsze kolejowe połączenie transkontynentalne
6Kanał Panamski
7Zapora Hoovera na granicy Arizony i Nevady
Nowa lista Siedmiu Cudów Świata
Przygotowana z inicjatywy linii lotniczej Swiss w 2007 roku. Spotkała się z krytyką i sugestiami nieczystej gry. Organizacje turystyczne różnych krajów zaczęły stawiać pytania o „ukryte koszty” i metodologię głosowania.
1Wielki Mur Chiński
2Petra w Jordanii
3Chrystus Zbawiciel w Rio de Janeiro
4Machu Picchu w Peru
5Chichen Itza w Meksyku
6Koloseum w Rzymie
7Taj Mahal w Indiach
Nowa lista Siedmiu Cudów Natury
Utworzona przez tych samych autorów. W 2011 roku.
1Wodospady Iguazu na granicy argentyńsko-brazylijskiej
2Wyspa Jeju w Korei Południowej
3Wyspa Komodo w Indonezji
4Podziemna rzeka Puerto Princesa na Filipinach
5Góra Stołowa w Afryce Południowej
6Zatoka Halong w Wietnamie
7Lasy deszczowe w Brazylii
Autor: Jarosław Mojzych
Źródło: The Telegraph
26 czerwca 2017