Było drogo

Będzie drożej

W Rainbow najlepiej sprzedającym kierunkiem była Grecja, której po piętach dreptała Turcja. Ten ostatni kraj, po problemach politycznych, których apogeum przypadło na rok 2015, otrząsnął się już z kryzysu. Turyści coraz chętniej tam jeżdżą. Odwrotnie niż do Grecji, wprawdzie będącej nadal liderem (nie tylko w Rainbow), ale rok 2019 był już raczej ostatnim z Grecją w takiej roli.

Sezon letni 2020 roku Rainbow zaczął sprzedawać już pod koniec lata roku poprzedniego. I jest z tego bardzo zadowolony. Prezes spółki, Grzegorz Baszczyński cieszył się, że już w połowie jesieni zainteresowanie przedsprzedażą było o połowę większe niż rok wcześniej. Nauka nie idzie w las. W 2019 roku touroperatorom udało się udzielić nauczki klientom, którzy teraz wiedzą jak zachowywać się należy, aby zadowolić swych dostawców wypoczynku. Biurom podróży nigdy nie podobały się oferty „last minute”. Ale nie miały wyjścia. Przy dużej konkurencji były zmuszone do obniżania cen tak, aby nie pozostać z pustymi fotelami w samolotach. Cieszyło to turystów, którzy mogli sobie w ostatniej chwili zdecydować o wyjeździe na wakacje, płacąc przy tym mniej niż gdyby kupowali wycieczki wcześniej. Tak było przez lata. Aż nadszedł rok 2018, rekordowy, jeśli chodzi o liczbę turystów podróżujących w zorganizowanych grupach. Gorzej było jednak z dochodami. Ceny imprez były niskie, a co za tym idzie niskie były także marże. Średni dochód z jednego sprzedanego miejsca w najlepszych biurach podróży wyniósł wtedy zaledwie około 15 złotych! Zwykle jest to 50-60 zł. Ciekawe jak będzie, gdy poznamy dane po roku 2019. Może pęknie granica 100 zł? Bo w roku 2019 doszło do przełomu. Wzajemna rywalizacja poszła w kąt i firmy niemal jednomyślnie zdecydowały o ograniczeniu programów. Tak, aby mniej sprzedać, ale więcej zarobić (wyłamało się z tego tylko TUI, widząc dla siebie szansę na podbicie rynku w Polsce). Biura podróży zadanie miały tym łatwiejsze, że w konsekwencji podejmowanych przez nie działań (np. marketingowych) udało im się przekonać turystów, że warte uwagi są tylko te firmy, które są duże, tzw. „renomowane”. W konsekwencji liczba organizatorów poważnie się skurczyła. Teraz tych dużych jest czterech (licząc z Grecosem – pięć), a takich prawdziwych dużych to dwa. Rainbow wypadł ze ścisłej czołówki. Jeszcze niedawno zajmował drugie miejsce pod względem przychodów (za Itaką). Teraz dał się zepchnąć na miejsce trzecie, tracąc już spory dystans do liderów. Dziś turyści zrozumieli nauczkę i już wiedzą (taką przynajmniej nadzieję mają prezesi biur podróży), że nie ma co czekać, kupować trzeba zawczasu, bo potem będzie drożej. Tak też ma być w 2020, choć zobaczymy, jak będzie naprawdę.

Rainbow zainwestował w hotele. Należąca do niego spółka White Olive zarządza trzema hotelami na greckiej wyspie Zakynthos, w tym jednym pięciogwiazdkowym (otwartym w lipcu 2019). Spółka przynosi zyski. Po trzech kwartałach było to ponad 4.5 miliona złotych. W przyszłym roku pojawić mają się dwa kolejne hotele – na Rodos i na Krecie.

W sezonie letnim z Rainbow polecieć można do jednego z ponad 20 krajów. Do najtańszych wycieczek należą te, które kosztują w szczycie sezonu - czyli w połowie sierpnia - około 2000-2200 zł za tygodniowy pobyt. Za tyle polecieć można do takich krajów jak Albania, Bułgaria czy Tunezja.

Jeszcze niższe ceny znaleźć da się w Grecji. Na Riwierze Olimpijskiej pobyt w dwugwiazdkowym hotelu (bez wyżywienia) kosztuje około 1500 zł. O 200 zł droższe są wyjazdy na Lesbos i Skopelos. Za mniej niż 2000 można także polecieć na Zakynthos, Korfu, Kretę, a także w niektóre regiony Chorwacji.

Za pobyt z „all inclusive” zapłacić trzeba co najmniej 2200 złotych. Tyle kosztują najtańsze hotele w Bułgarii i Hurghadzie (w tym przypadku jest to hotel czterogwiazdkowy – Sunny Days El Palacio).

Rainbow ma w ofercie letniej także kierunki egzotyczne. Jeśli za takie uznać Jordanię czy Emiraty Arabskie, to ceny zaczynają się już od niespełna 2700 zł (ale bez „all inclusive”). Prawdziwa egzotyka jest jednak dalej. Wyjazd do czterogwiazdkowego hotelu Temple Point Resort (z „all inclusive”) w Kenii i tygodniowy w nim pobyt w sierpniu kosztuje 5350 zł.

Plan rejsów samolotów z klientami Rainbowa obejmuje dziesięć portów lotniczych w Polsce. Najwięcej połączeń jest, jak zwykle, z Warszawy i Katowic.

Już w 2019 roku Rainbow ceny wycieczek podniósł. Tak, aby przyniosło to mu większe dochody. Pomysł wypalił, zyski były rekordowe, co na tyle musiało spodobać się jego szefom, że na sezon 2020 skalkulowali sobie ceny jeszcze wyżej. Choć, przyznajmy, nie wszędzie.

Średnie ceny ofert wzrosły o ponad 7%. Najbardziej wycieczki do Grecji, Czarnogóry i Tunezji, bo po kilkanaście procent. Ale niewiele lepiej wyglądają inne kierunki, zwłaszcza te najbardziej popularne – Egipt i Bułgaria. Wyraźnie tańsza jest tylko Albania. Ale jest to kierunek trudny. Parę lat temu mocno promowany przez Itakę, ale – mimo poprawy – nadal Albania nie spełnia oczekiwań wymagających turystów. Dużo z nich jedzie tam raz i na tym kończy. Nieznacznie staniały także (średnio) wyjazdy m.in. do Portugalii, Hiszpanii i Emiratów Arabskich.

Ciekawsze są ceny minimalne. Bo choć nie oddają w pełni obrazu całej oferty to jednak pozwalają się zorientować jak ciekawie wyglądać mogą ceny „okazyjne”.

Nie wygląda to za dobrze. Najtańsze oferty są o kilka, kilkanaście, a nawet ponad dwadzieścia procent wyższe niż były rok temu. Najgorzej wygląda Czarnogóra, ale nie oszukujmy się, nie jest to kierunek najważniejszy. Gorzej, że minimalna cena wyjazdu do Turcji wzrosła o 18%, niewiele mnie do Tunezji. Najtańszy hotel w Bułgarii, w sierpniu ubiegłego roku kosztował 1928 zł. W tym roku jest o 233 zł droższy. Nie zachwycają także najniższe ceny wycieczek do Grecji czy Emiratów Arabskich.

Wyraźnie taniej jest za to na Cyprze i w Portugalii. Trochę niższe są też ceny „na zachętę” do Chorwacji, Egiptu, a nawet Hiszpanii.

Najważniejszym touroperatorem w Polsce jest od niedawna niemieckie biuro podróży TUI. W zeszłym roku podbiło nasz rynek śmiałym manewrem masowych obniżek cen. Rozsierdziło to konkurentów, którzy na TUI się obrazili, ale nie zmieniło strategii firmy. Rainbow już dość dawno zrezygnował z walki z TUI (Itaka jeszcze próbowała dotrzymać kroku, ale chyba już też odpuściła). Trudno się dziwić Rainbowowi, że nie widzi szans na konkurowanie z nowym liderem. Choć pewne zdziwienie może budzić postawa klientów, zdecydowanych płacić więcej, aby tylko polecieć z ulubionym touroperatorem. Potęga lojalności? Ceny TUI są na tyle niskie, że Rainbow musiałby zrezygnować z wielkich zysków, których smak poznał właściwie dopiero w zeszłym roku. A na to Rainbow ochoty nie ma.

Porównanie z TUI cen minimalnych, czyli tych najbardziej widocznych, bo we wszystkich systemach pojawiających się na pierwszym miejscu wypada dla Rainbowa druzgocąco.

Szczególnie uderzający jest przykład Bułgarii. Choć hotele są różne, to jednak żaden z nich jakością miażdżąco nie wygrywa z drugim. Za to ceną, jak najbardziej! Do Bułgarii w sierpniu z TUI polecieć można już za 879 zł. W Rainbow najtańsza wycieczka jest dwu i półkrotnie droższa! Imponujące i masakrujące są także różnice w cenach wyjazdów do Turcji, Maroka, Egiptu, Grecji, Portugalii, Hiszpanii… Niemal wszędzie. Tylko w trzech przypadkach Rainbow trzyma się mocno. Najbardziej w Chorwacji, gdzie nokautuje swego konkurenta, a także na Cyprze. Całkiem nieźle wypadła też Czarnogóra.

Każde z biur podróży tak stara się budować ofertę, żeby nie konkurować bezpośrednio w tych samych hotelach z innymi firmami. Dlatego coraz rzadziej się zdarza, aby w tym samym hotelu byli klienci dwóch polskich biur, co utrudnia porównania (o to zresztą, między innymi, chodzi organizatorom – każdy chce sprzedawać „unikalną” ofertę). Zdarza się rzadziej, co na szczęście nie oznacza, że nie zdarza się wcale. Mimo szczerych chęci, nie zawsze udaje się organizatorom uniknąć bezpośredniej konfrontacji z konkurencją. W przypadku Rainbowa i TUI udało się znaleźć prawie 70 hoteli, w których w połowie sierpnia wypoczywać będą klienci obydwu biur.

Takie bezpośrednie porównanie - co nietrudno było przewidzieć - wygląda kiepsko dla Rainbowa. Niemal w każdym przypadku wycieczki Rainbowa są droższe. Niekiedy nawet o wiele. Liderem jest hotel Aphrodite w Bułgarii, sprzedawany przez Rainbow w cenie ponad dwukrotnie(!) wyższej niż robi to TUI.

Są tylko dwa hotele w Hiszpanii, dwa w Egipcie i po jednym w Emiratach Arabskich i Chorwacji, w których Rainbow wygrywa z TUI. W pozostałych jest odwrotnie. W niektórych przypadkach różnice naprawdę robią wrażenie. Na przykład Flamenco Beach & Resort w Egipcie w TUI kosztuje 1524 zł, a w Rainbow 2721 zł. Albo hotel Royal Alhambra Palace w Turcji – 3721 zł w TUI i 6242 zł w Rainbow.

Niekiedy różnice w cenach biorą się z różnic standardu zakwaterowania. W hotelach bywają pokoje zwykłe, o podwyższonej jakości, z lepszym widokiem na morze, itp. Jednak do porównań posłużyły oferty najtańsze. Trudno zakładać, że w każdym przypadku TUI sprzedaje pokoje gorsze niż Rainbow. Jest to nieprawdopodobne. Przyczyny muszą tkwić gdzieś indziej. Zapewne jakąś rolę pełni silna pozycja marki TUI w turystycznym i hotelarskim światku. Ale Rainbow (choć znacznie mniejszy) też ma swoją renomę. A jednak różnice w cenach są zdumiewająco duże. Firmy mocno różni przyjęta strategia. Rainbow jest zadowolony z tego co osiągnął przez ostatnie lata, przepoczwarzając się z małej, założonej w latach 90. przez paru zapaleńców firmy, organizującej autokarówki do Grecji czy Chorwacji, w potężnego (w naszej skali) touroperatora. I nie ma zamiaru ponosić dalszego szaleńczego ryzyka, wdając się w wojny cenowe, na których mógłby sporo stracić. Woli zarabiać. Dla TUI najważniejszym celem było zostanie liderem w Polsce. Od tego roku już jest. Ale walczy dalej. Chce poszerzać udział w rynku. Jak bardzo?  Aż zmarginalizuje konkurencję? Obecna postawa wszystkich najważniejszych graczy bardzo mu sprzyja. Mało jednak prawdopodobne, aby utrzymała się przez dłuższy czas, żeby Rainbow, a tym bardziej Itaka, przez kolejne lata patrzyły, jak rośnie ich główny konkurent. Rok 2020 będzie jednak rokiem kontynuacji. Rainbow i Itaka będą chciały zarabiać, a za pościg za TUI może wezmą się później. O ile za bardzo im nie ucieknie.